Cami Ustası
Cami Ustası
Cami ustası, camilerin yapım aşamalarını belirleyen, her aşamasını takip eden ve profesyonel ekibiyle koordineli şekilde yöneten ve yönlendiren kişilerdir.
Caminin bulunduğu konum, caminin mimari yapısı ve fiziksel özellikleri cami ustasının planlamasını her yönüyle etkilemektedir. Geleneksel ve yenilikçi özellikleri bir arada harmanlayıp ortaya güzel eserlerin çıkmasını sağlayan cami ustası, geleneksel çizgilerden, desenlerden ve sanatsal değerlerden faydalanması durumunda ancak caminin bütünlüğünü sağlayabilmesi mümkündür.
Geçmiş dönem örneklerine bakılacak olursa ülkemiz cami mimarisi konusunda cennet denilebilecek nitelikte verilere sahiptir. Büyük usta Mimar Sinan’ın kalfalık eseri olan Süleymaniye Camii’ni örnek verecek olursak, caminin içinde hat sanatının en muazzam örnekleri bulunuyor. Turistlerin uğrak yeri olduğu ve hayranlıkla izlediği bu çalışmalar, o dönemin en başarılı ustalarından olan Ahmet Karahisari’ nin en çalışkan öğrencilerinden biri olan Hasan Çelebi tarafından yapılmıştır. Caminin her bir metrekaresine işlenen sanatsal dokunuşlar Cami ustalarının birer eseridir. İşin ehli tarafından yapılan her çalışma değerli ve kalıcıdır.
Camiler, eski dönemlerde daha fonksiyonel kullanılan yapılardı. Günümüzde de bazı kullanım şekilleri devam etmektedir. Osmanlı’da camiler, günlük ibadetlerin dışında, cenaze, nikah, mevlit, taziye durumu, merasimler gibi nedenlerle de bir araya geldikleri yapılardı. Günümüze nazaran camiler çok sık kullanılan yapılardı. Müslümanların ikinci evi gibi nitelendirilebilecek yapılardır. Bundan dolayı hem mimarisi, fiziki yapısı hem de fonksiyonelliği yıllar içinde değişime uğramıştır. Cami ustalarının da bu verileri baz alarak cami yapımında kullanılan malzemenin teknolojik gelişimini izlemesi ve estetik gelişimleri takip etmesi önemlidir. Bunun dışında sağlamlık konusunda farklı ve yenilikçi alt yapısının oluşması da cami ustalarında olması gereken bir özelliktir.
Cami ustasının iyi bir çalışma ortaya koyabilmesi için öncelikle tecrübeli olmasının yanı sıra caminin her aşaması ile ilgili bilgi sahibi olması, yanında çalışan ustaları doğru şekilde yönlendirmesi ve sanatını en güzel şekilde icra edebilmesi önemlidir. İşinde uzman mühendis ve mimarlar tarafından projelendirilen camilerin, estetik ve sağlamlık anlamında talebi karşılayabilmesi önemlidir.
İç ve dış cephe çalışmalarının yönetilmesi, malzemelerin doğru kullanımı, mukavemet gibi bazı önemli konular cami ustasının tecrübesi doğrultusunda daha iyi şekilde sonuçlandırılır. Önemli konulardan biri de günümüzdeki camilerin projelendirme aşamasıdır. Bu aşamada sağlamlığı göz ardı edilen bazı camilerin şiddetli bir fırtınada bile bazı bölümlerinin yıkıldığına şahit oluyoruz. Keza Osmanlı döneminden kalanlar günümüze ulaşmış ve yıllara meydan okumuş eserlerdir. Günümüzde yenilikçi teknolojiden faydalanılmalı fakat cami ustasının tecrübesi göz ardı edilmemelidir.